Wat is een recessie?
Het CBS definieert een recessie als volgt: “De conjunctuurfase die gekenmerkt wordt door teruglopende groei van de economische activiteiten. Dit wordt afgemeten aan een kleiner wordende volumegroei van het bruto binnenlands product of een groei die beneden het langjarige gemiddelde ligt.” Volgens het CBS wordt in de media vaak de definitie gehanteerd dat de economie in een recessie verkeert als het volume van het bruto binnenlands product (na correctie voor seizoensinvloeden) twee opeenvolgende kwartalen krimpt. Hiervan zegt het CBS echter dat dit een bij economen omstreden definitie is.
Bij de definitie van het CBS is er dus al sprake van een recessie als er nog wel groei zit in de economische activiteiten, maar deze groei is alleen minder dan dat het eerder was. Aangezien economische groei van jaar op jaar schommelt, zou dat betekenen dat we regelmatig in een recessie terechtkomen. Toch hoor je daar nu ook weer niet zoveel over op het nieuws. Dat komt misschien doordat het Centraal Planbureau (CPB) wel uitgaat van de definitie van twee of meer opeenvolgende kwartalen met economische krimp.
Wanneer bevond Nederland zich in een recessie?
Volgens Wikipedia en het CPB hebben we in de afgelopen bijna 100 jaar maar vijf echte recessies gehad. De meest recente was in het eerste halfjaar van 2020. De oorzaak was toen de coronapandemie. Ook de recessie daarvoor zullen veel mensen zich nog wel herinneren. Dat was ten tijde van de kredietcrisis in 2008 en 2009. Banken hadden het moeilijk, de beurskoersen vlogen omlaag en de huizenprijzen daalden. Eerdere recessies waren er in 1981-1982, 1974-1975 en 1929-1939. Deze laatste recessie duurde zo lang en was zo ernstig dat hier sprake was van een depressie, het ‘grote broertje’ van de recessie.
Naast de genoemde recessies is er nog een aantal lichte recessies geweest.
Wat merk je ervan?
De oorzaken van een recessie kunnen verschillend zijn. De gevolgen lijken echter op elkaar. Vaak is er sprake van hoge(re) werkloosheid en een groeiende staatsschuld. We verdienen met zijn allen minder en de overheid moet proberen door meer uit te geven het land er weer bovenop te helpen. Wie zijn baan weet te houden en geen beleggingen heeft, zal misschien niet veel merken van de recessie. Veel bedrijven krijgen het echter moeilijker waardoor veel mensen in hun omgeving de gevolgen wel zullen zien. Is er ook sprake van een hoge inflatie, dan spreken we van stagflatie: een combinatie van economische stagnatie en inflatie.
Hoe komt een land uit een recessie?
De recessie eindigt als de economie weer gaat groeien. Daarvoor is het nodig dat er weer geld uitgegeven wordt. Dat kunnen consumenten doen, of bedrijven of de overheid. Zij moeten dat geld natuurlijk wel hebben. Voor consumenten geldt dat ze voldoende inkomen moeten hebben en voldoende vertrouwen in de economie. De overheid kan een handje helpen door investeringen te doen. Zo kunnen bedrijven blijven draaien, waarbij er werkgelegenheid ontstaat en er zo meer verdiend kan worden. Soms helpen veranderende omstandigheden mee. Zo was het heropenen van winkels en horeca tijdens de coronacrisis een goede steun voor de economie.