Wat is koopkracht?
Je hoort het regelmatig in het nieuws: de koopkracht stijgt met 2%, of de koopkracht daalt voor de hogere inkomens. Maar wat betekent dat nou eigenlijk? Het woord ‘koopkracht’ betekent volgens Van Dale ‘het in staat zijn om te kopen’. De koopkracht geeft dus aan hoeveel goederen en diensten je kunt kopen gegeven je inkomen. Als de koopkracht met 2% toeneemt, betekent dat dat je 2% meer kunt kopen.
Waarom verandert je koopkracht?
Koopkracht kan op twee manieren veranderen: doordat de spullen die je koopt van prijs veranderen en doordat je inkomen verandert. Omdat we in Nederland bijna altijd inflatie hebben, stijgen de prijzen van de meeste goederen en diensten. Daardoor neemt de koopkracht af. Om daarvoor te compenseren, stijgen de lonen en uitkeringen jaarlijks. Vaak gebeurt dat met een percentage dat ongeveer gelijk is aan de inflatie. Je koopkracht blijft daardoor toch weer gelijk.
Niet alleen je werkgever heeft invloed op de hoogte van je salaris. De werkgever bepaalt weliswaar de hoogte van je bruto salaris. Hoeveel daar netto van overblijft, wordt door de overheid bepaald. Hoe hoger je salaris, hoe meer belasting er ingehouden wordt. Als de overheid besluit het belastingtarief te verhogen, dan gaat jouw netto inkomen omlaag en daarmee ook je koopkracht. Ook andere maatregelen, zoals een verhoging van het verplichte eigen risico in de zorg, hebben invloed op je koopkracht.
Is koopkrachtverandering voor iedereen gelijk?
Omdat je koopkracht afhangt van je inkomen, is de koopkracht voor iedereen verschillend. Omdat belastingmaatregelen en andere maatregelen van de overheid niet iedereen op dezelfde manier treffen, zal de verandering van de koopkracht ook voor iedereen verschillend zijn. Als de nieuwslezer dus zegt dat de koopkracht gemiddeld 2% zal toenemen, dan zegt dat dus nog niets over jouw specifieke situatie. Het kan voor jou meer zijn, maar ook minder.
Wat kun je doen om je koopkracht te verbeteren?
Zoals gezegd verandert je koopkracht ofwel door de prijzen van producten, ofwel door de hoeveelheid geld die je te besteden hebt. Op beide kun je invloed hebben. Als je meer geld te besteden wilt hebben, zul je meer moeten gaan verdienen. Je kunt proberen hoger op te komen in je huidige baan, meer uren te gaan draaien of een bijverdienste erbij te zoeken.
Je zou zeggen dat je op de prijzen van producten en diensten weinig invloed hebt. Daar moet je je echter niet op verkijken. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de volgende punten:
- Koop producten van een B-merk in plaats van A-merken;
- Koop lang houdbare zaken alleen als ze in de aanbieding zijn;
- Ga naar een goedkopere supermarkt;
- Koop spullen via websites die groepskortingen bieden;
- Onderhandel bij grote uitgaven.
Zo heb je zelf toch enige invloed op de prijs die je betaalt. Als dus de nieuwslezer zegt dat de koopkracht er in het komende jaar op achteruit zal gaan, weet jij wat je moet doen om dat te voorkomen!