Het eigen risico in de zorg

Wat houdt een eigen risico in?

Iedereen die wel eens in het ziekenhuis komt of medicijnen gebruikt, weet dat je een deel van de rekening zelf moet betalen. Dit komt doordat je een eigen risico hebt. Eigen risico betekent dat letterlijk een deel van de kosten voor eigen risico zijn. De verzekeraar gaat pas uitkeren als je uitgaven boven dit bedrag uitkomen.

Meestal wordt een eigen risico toegepast om te zorgen dat je eerst goed nadenkt voor je kosten maakt. Omdat het soms juist duurder uit kan pakken als je niet op tijd naar de dokter gaat, geldt het eigen risico niet voor alle soorten medische zorg. De huisarts valt er bijvoorbeeld niet onder. Ook geldt het eigen risico alleen voor de zorg uit het basispakket. Heb je je aanvullend verzekerd, dan geldt daar alleen een eigen risico als dat expliciet in de voorwaarden is opgenomen.

Bijbetalen aan de rekening voor je zorgkosten kan op drie manieren:

  • door het verplichte eigen risico
  • door het vrijwillige eigen risico
  • door een eigen bijdrage

Deze drie vormen zullen in de volgende paragrafen besproken worden.

Verplicht eigen risico

Iedereen heeft een verplicht eigen risico. Of je nu wilt of niet, de eerste €375 (in 2015) aan zorgkosten die je maakt, moet je zelf betalen. Het is niet mogelijk dit af te kopen door meer premie te betalen. Bij veel andere soorten verzekeringen is dit wel mogelijk.

Vrijwillig eigen risico

Als je niet vaak ziek bent, kun je ervoor kiezen een hoger eigen risico te nemen. In ruil daarvoor betaal je minder premie. Hoeveel minder je betaalt, hangt af van de hoogte van je vrijwillige eigen risico en verschilt per zorgverzekeraar. Je kunt uit de volgende bedragen kiezen:

  • €100
  • €200
  • €300
  • €400
  • €500

Als je kiest voor het hoogste vrijwillige eigen risico, kan de korting op de premie oplopen tot € 200 tot €250. Het vrijwillige eigen risico komt bovenop het verplichte eigen risico. Als je voor het maximale eigen risico van €500 kiest, moet je dus €875 van je zorgkosten zelf betalen voor je zorgverzekeraar gaat uitkeren.

Wanneer kies je voor een vrijwillig eigen risico?

De korting op je premie is natuurlijk leuk, maar als je vervolgens veel zorgkosten maakt, had je beter geen vrijwillig eigen risico kunnen hebben. Wanneer is het verstandig te kiezen voor een vrijwillig eigen risico? Helaas weet je dat pas achteraf zeker, maar er zijn wel richtlijnen te geven.

Om te beginnen moet je gezond zijn. Als je verwacht naar het ziekenhuis te moeten of als je al medicijnen gebruikt, moet je er niet aan beginnen. Daarnaast moet je de extra kosten kunnen betalen als je onverhoopt toch zorg nodig hebt.

Een voorbeeld

Als je een zorgverzekeraar hebt die de helft van het bedrag aan vrijwillig eigen risico als premiekorting geeft, dan kun je om het jaar toch hoge kosten maken en zonder duurder uit te zijn. Je bent dan bijvoorbeeld €250 goedkoper uit voor je zorgverzekering. Als je een jaar lang niet boven het verplichte eigen risico uitkomt, heb je die €250 mooi in je zak gehouden.

Stel dat je het volgende jaar een vervelende beenbreuk oploopt. Je wordt geopereerd en moet even in het ziekenhuis blijven. Dat levert een fikse rekening op waardoor je je hele eigen risico moet betalen. Doordat je het jaar ervoor geen kosten hebt gemaakt, speel je nu precies quitte. Je bent dan wel je eigen risico kwijt, maar je hebt ook in het tweede jaar €250 op je premie bespaard.

Eigen bijdrage

Naast het eigen risico bestaat er voor sommige vormen van zorg een eigen bijdrage. Dit is een bijdrage die je bovenop het eigen risico zelf moet betalen. Dat kan op drie manieren:

  • Je betaalt een vast deel zelf.
  • Je betaalt een percentage zelf.
  • Je betaalt alles boven een bepaald maximum zelf.

In het eerste geval is er een vast bedrag vastgesteld dat je zelf moet betalen als je van deze zorg gebruik maakt. Komen de kosten boven dat bedrag uit, dan wordt eerst je verplichte en vrijwillige eigen risico aangesproken. Pas als dat op is, gaat de zorgverzekering meebetalen. In het tweede geval betaal je meer als de rekening hoger uitvalt. In het laatste geval hoef je alleen te betalen als de zorgkosten hoger zijn dan het deel dat de zorgverzekeraar voor zijn rekening neemt.

Stel je hebt geen vrijwillig eigen risico en je hebt nog niets van je verplichte eigen risico verbruikt. Als je dan bijvoorbeeld een vaste eigen bijdrage van €100 moet betalen en de totale rekening komt uit op €500, dan betaal jij €100 eigen bijdrage plus €375 eigen risico is totaal €475. Je zorgverzekeraar betaalt de resterende €25.